အာဟာရအုပ်စုကြီး (၇) စု ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်
အာဟာရဓာတ်တွေကို ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ဘယ်လို အကျိုးပေးလဲဆိုတဲ့ ကဏ္ဍ အလိုက် အုပ်စုကြီး (၇) စုအဖြစ် ခွဲခြားထားပါတယ်။
ဒီအုပ်စုတစ်ခုချင်းစီဟာ ကျွန်မတို့ နေ့စဉ် စားသုံးတဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာ ပါဝင်နေပြီး သူတို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို ကျန်းမာစေဖို့ အထောက်အကူပေးပါတယ်။ ဒီအုပ်စုတွေကို ခြုံငုံသုံးသပ်ကြည့် ရအောင်ပါ။
2.1 ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ် (Carbohydrates)
ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အဓိက စွမ်းအင်ပေးတဲ့ အာဟာရဓာတ် ပါ။ ဒါကို ဆန်ထမင်း၊ အာလူး၊ မုန့်၊ ငှက်ပျောသီးလို အစားအစာတွေကနေ ရရှိပါတယ်။ ဒီအာဟာရဓာတ်က ကျွန်မတို့ လမ်းလျှောက်တဲ့အခါ၊ အလုပ်လုပ်တဲ့အခါ၊ စကားပြောတဲ့အခါ လိုအပ်တဲ့ အင်အားကို ဖြည့်ဆည်းပေးပါတယ်။ ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ် မရှိရင် ကျွန်မတို့ ပင်ပန်း နွမ်းနယ်ပြီး ဘာမှ မလှုပ်ရှားနိုင်တော့ဘဲ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
2.2 ပရိုတင်း (Proteins)
ပရိုတင်းကတော့ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဆဲလ်တွေ၊ တစ်ရှူးတွေကို တည်ဆောက်ပေးပြီး ပျက်စီးသွားတာတွေကို ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးတဲ့ အာဟာရဓာတ်ပါ။ ဒါကို ကြက်သား၊ ငါး၊ ကြက်ဥ၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ နို့ထွက်ပစ္စည်းတွေကနေ ရရှိပါတယ်။ ကလေးတွေ ကြီးထွားဖို့၊ ဒဏ်ရာ တွေ ပျောက်ကင်းဖို့၊ ကြွက်သားတွေ သန်မာဖို့ ပရိုတင်းက မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။
2.3 အဆီ (Fats)
အဆီဆိုတာ ကျွန်မတို့ စွမ်းအင်ကို သိုလှောင်ပေးပြီး ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အရေးကြီး အစိတ် အပိုင်းတွေကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ အာဟာရဓာတ်တစ်မျိုးပါ။ ဒါကို ဆီ၊ ထောပတ်၊ အခွံမာသီး၊ ငါးကြီးဆီလို အစားအစာတွေကနေ ရပါတယ်။ အဆီက အင်အားဖြည့်ပေးရုံတင်မကဘဲ အအေး ဒဏ်ကနေ ကာကွယ်ဖို့၊ အာဟာရဓာတ်တချို့ကို စုပ်ယူနိုင်ဖို့လည်း ကူညီပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဆီများလွန်းရင်လည်း ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်နိုင်တာမို့ မျှတအောင် စားဖို့ လိုပါတယ်။
2.4 ဗီတာမင် (Vitamins)
ဗီတာမင်တွေက ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ချောမွေ့စေဖို့ ကူညီပေးတဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေပါ။ ဒါတွေကို အသီးအနှံ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသား၊ နို့ထွက်ပစ္စည်း တွေကနေ ရရှိပါတယ်။
ဥပမာ - ဗီတာမင် A က မျက်စိကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းပေးတယ်၊ ဗီတာမင် C က ကိုယ်ခံအားကို သန်မာစေတယ်၊ ဗီတာမင် D က အရိုးတွေ သန်စွမ်းစေတယ်။ ဗီတာမင်တစ်မျိုး ချင်းစီမှာ သူ့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အလုပ်တွေ ရှိပါတယ်။
2.5 သတ္တုဓာတ် (Minerals)
သတ္တုဓာတ်တွေက ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အရိုး၊ သွေး၊ အာရုံကြောတွေ ကျန်းမာဖို့ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေပါ။ ဒါတွေကို နို့၊ အသား၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အခွံမာသီး တွေကနေ ရရှိပါတယ်။
ဥပမာ - ကယ်လ်ဆီယမ်က အရိုးနဲ့ သွားတွေ သန်မာစေတယ်၊ သံဓာတ်က သွေးနီဥ ဆဲလ်တွေ ဖြစ်ပေါ်ဖို့ ကူညီတယ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်က အာရုံကြောတွေ အနားယူဖို့ အထောက်အကူ ပေးတယ်။
2.6 ရေ (Water)
ရေဆိုတာ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အဓိက အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အာဟာရ အုပ်စုထဲမှာ မပါမဖြစ် အရေးကြီးပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ၆၀% ကျော်က ရေပဲ ဖြစ်နေ တာမို့ ရေမရှိရင် ဘာမှ အလုပ်မလုပ်နိုင်ပါဘူး။ ရေက အစာချေဖျက်ဖို့၊ အာဟာရဓာတ်တွေ သယ်ဆောင်ဖို့၊ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန် ထိန်းညှိဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ရေကို သောက်ရေ၊ အသီးအနှံ၊ ဟင်းရည်တွေကနေ ရရှိနိုင်ပါတယ်။
2.7 အမျှင်ဓာတ် (Fiber)
အမျှင်ဓာတ်က ကျွန်မတို့ အစာခြေစနစ်ကို ကျန်းမာစေတဲ့ အာဟာရဓာတ်တစ်မျိုးပါ။ ဒါကို ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ ဆန်လုံးညို၊ အသီးအနှံ၊ ပဲအမျိုးမျိုးကနေ ရရှိပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်က အူလမ်းကြောင်းကို သန့်စင်ပေးပြီး ဝမ်းချုပ်တာ၊ အစာအိမ်ပြဿနာတွေကို သက်သာစေ ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်နဲ့ ကိုလက်စထရောကို ထိန်းညှိပေးတာမို့ ကျန်းမာ ရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ အထောက်အကူတစ်ခုပါ။
အနှစ်ချုပ်
ဒီအာဟာရအုပ်စု (၇) စုဟာ ကျွန်မတို့ နေ့စဉ် စားသုံးတဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာ ရောနှော ပါဝင်နေတာပါ။ တစ်ခုချင်းစီမှာ သူ့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အလုပ်တွေ ရှိပြီး ဒါတွေ မျှတအောင် စားသုံးမှသာ ကျွန်မတို့ ခန္ဓာကိုယ်က ကျန်းမာပြီး အားအင်ပြည့်ဝနေမှာပါ။ ဒီအုပ်စုတွေကို နားလည်ထားရင် ကျွန်မတို့ ဘာကို ဘယ်လောက် စားရမလဲဆိုတာကို ပိုပြီး သဘောပေါက် လာမှာပါ။ ဒီအုပ်စုတွေထဲက အာဟာရအမျိုးကွဲတွေကို နောက်အပိုင်းမှာ အသေးစိတ် ဆက်လက် လေ့လာကြည့်ရအောင်ပါ။
